|
Obniżenie nastroju czy już depresja
prof. hab. med. Tadeusz Parnowski, II Klinika Psychiatryczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii:
Jeśli pogorszenie nastroju jest krótkotrwałe i nie zaburza codziennego funkcjonowania, nie oznacza depresji w sensie medycznym i nie wymaga interwencji lekarza. Gdy taka sytuacja powtarza się często, można zwrócić się do psychologa. "Prawdziwa" depresja trwa ponad dwa tygodnie i składają się na nią liczne objawy, w tym zaburzenia rytmów biologicznych, związanych ze snem, apetytem i libido.
Depresja często towarzyszy innym schorzeniom, jak choroba Parkinsona, nowotwory, udar. Profilaktyka depresji to badania przesiewowe, programy edukacyjne oraz szeroka dostępność konsultacji psychologicznych i psychiatrycznych.
Epidemiologia - historia i dzień dzisiejszy. Czynniki "biopsychospołeczne" w depresji
dr Agnieszka Szaniawska-Bartnicka, III Klinika Psychiatryczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii:
Co 10 pacjent POZ ma pełnoobjawową depresję, a drugie tyle pacjentów depresję z częścią objawów. W Polsce cierpi na tę chorobę 1,5-2,6 mln osób. Ponad połowa chorych nie otrzymuje właściwej pomocy. Co czwarty pacjent z głęboką depresją podejmuje próbę samobójczą. Dla osób w wieku 15-44 lat ta choroba stanowi drugą przyczynę niepełnosprawności. Im więcej jej epizodów, tym większe ryzyko nawrotu.
Stany fizjologiczne sprzyjające depresji to okres po porodzie, menopauza, przemęczenie i przewlekły stres. Do przyczyn biologicznych tej choroby należą zmiany poziomu neuroprzekaźników w mózgu, choroby przewlekłe i uzależnienia.
Skutki depresji - pacjent, rodzina, społeczeństwo
dr n. med. Iwona Koszewska, psychiatra, prywatna praktyka lekarska, Prezes Fundacji Cumulus, członek International Association for Suicide Prevention (IASP):
Większość przypadków depresji jest poprzedzona trudnościami emocjonalnymi, konfliktami rodzinnymi, problemami zdrowotnymi czy utratą pracy. Skutki tej choroby zależą od okresu w życiu, w którym wystąpi, od jej nasilenia, od postawy otoczenia i samego chorego.
Efekty depresji są różne: od kryzysu tożsamości u chorego, ewentualnie kryzysu relacji z otoczeniem, izolacji, rozwinięcia uzależnienia aż do samobójstwa. Korzystnym skutkiem może być pozyskanie wiedzy o sobie samym i bliskich, a także o znaczeniu przeżywania pozytywnych uczuć.
Nowoczesna farmakoterapia depresji
prof. hab. n. med. Janusz Heitzman, Instytut Psychiatrii i Neurologii:
Oczekiwania wobec leków przeciwdepresyjnych są duże: powinny one być w pełni skuteczne, dobrze tolerowane, łatwe w dawkowaniu i dostępne. Zbliżanie się do ideału umożliwia coraz większa wiedza o mechanizmach zaburzeń psychicznych. Dlatego nowe leki: z grupy SSRI oraz leki o działaniu receptorowym są lepiej tolerowane niż stare leki trójpierścieniowe i dają mniej uciążliwych objawów somatycznych.
Około 10 proc. pacjentów wykazuje oporność na leki. Wtedy trzeba szukać innych rozwiązań: zmiany lub łączenia leków. Należy pamiętać, że o skuteczności leku można mówić po kilku tygodniach jego stosowania. Niestety 56 proc. pacjentów przerywa leczenie w ciągu 4 miesięcy, co może skutkować nawrotem objawów.
Niefarmakologiczne metody leczenia depresji
dr n. med. Dominika Berent, Mazowieckie Centrum Psychiatrii "DREWNICA" Sp. z o.o.:
Najważniejszą niefarmakologiczną metodą leczenia depresji są elektrowstrząsy. Przy dzisiejszym stanie wiedzy ich stosowanie jest bezpieczne, a metoda skuteczna w 70-90 proc. Polega na wywołaniu najmniejszą możliwą dawką energii elektrycznej uogólnionego napadu drgawkowego. W ten sposób następuje pobudzenie struktur mózgu, co, jak się uważa, prowadzi do zmian w regulacji receptorów.
Natomiast metody stymulacji magnetycznej i elektrycznej oraz metody neurochirurgiczne są stosowane eksperymentalnie, nie mają wystarczających danych o skuteczności lub są przeznaczone zaledwie dla niewielkiej grupy pacjentów.
Ekonomika depresji
Małgorzata Gałązka-Sobotka, Uczelnia Łazarskiego:
Ponad 80 proc. chorych na depresję to osoby w wieku produkcyjnym. Wydatki ponoszone z tytułu tej choroby przez ZUS są 2,5-krotnie większe niż na świadczenia NFZ i leki. W Polsce co roku depresja powoduje utratę 25 tys. lat produktywności.
Rekomendacje w zakresie depresji to utworzenie dla niej odrębnej strategii, w tym krajowego rejestru pacjentów i mapy potrzeb. Ze względu na koszty społeczne należy uznać ją za jednostkę priorytetową wśród chorób psychicznych i opracować nowe świadczenie, obejmujące kompleksową ambulatoryjną opiekę specjalistyczną nad pacjentem z depresją.
|
